Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Հոգեկան առողջություն

Հոգեբանական վամպիրներ

Հոգեբանական վամպիրներ

Հոգեբանական վամպիրը մարդկային մի տեսակ է, որը զգացմունքային պահանջմունքի բավարարման համար օբյեկտներ է փնտրում: Նրան վամպիր են անվանում, քանի որ ֆիզիոլոգիական մակարդակում արյունը մարմնավորում է օրգանիզմի էներգետիկ հենքը:

 

Նման մարդիկ չեն կարողանում բնական աղբյուրներից վերցնել, կուտակել այդ էներգիան ու դրա փոխարեն վերցնում են պատրաստի վիճակում, ուրիշ մարդկանցից, ավելի ստույգ` նրանցից, ովքեր դա թույլ են տալիս: Նման մարդու կողքին պարզապես անհարմարության զգացում ես ունենում: Նրա հետ շփումից երբեմն սառնության, դատարկության ու հոգնածության զգացում է առաջանում:

 

Մեր հարազատն անգամ կարող է մեզ համար վամպիր լինել: Տարբերությունն ինքներդ կարող եք զգալ: Իսկապես, բարի կամք ունեցողի հետ շփումից թեթևության զգացում է մնում, ազատության, ընտրության իրավունք, իսկ  վամպիրի հետ շփումից ասես խեղդվես, անելանելի վիճակում հայտնվես:Ընդ որում, ինչն առավել ծանր է, նա հաճախ խեղդում է սիրով, ուշադրությամբ, հոգածությամբ, այն աստիճան, որ նրա հետ, նրա կողքին լինելն այլևս անհնար է դառնում, չնայած տպավորությունը կարող է այնպիսին լինել,  որ նա  հոգին չի խնայում ձեզ համար:

Ի՞նչ է վամպիրությունը

Շատերը զգացած կլինեն, որ որոշ մարդկանց հետ շփումից (նույնիսկ խիստ կարճատև, նույնիսկ մեր հարազատի դեպքում) ինչ ծանր զգացողություն է մնում հոգու վրա,ուժերն ասես լքում են, տրամադրության անկում է առաջանում, անդառնալի ու անհույս հեռանում է լավատեսությունը: Ու նկատում ենք, որ ամեն անգամ ընկերական, գործնական, հարազատական  կամ էլ բարեկամական կապով պարտադրված այդ շփումներից հետո նմանատիպ կերպափոխություններ են առաջանում:

Ու եթե այդ վիճակում ու նման բողոքով դիմեք համապատասխան մասնագետի` «կենսաթերապևտի», ապա նա անմիջապես կպատրաստի  հմայիլներ` «էներգետիկ վամպիրներից» պաշտպանության համար: Իսկ ավելի սթափ դատողները կդիմեն հոգեբանի: Հոգեբանության մեջ նույնիսկ գոյություն ունի «հոգեբանական վամպիր» եզրույթը: Սակայն այն բոլորովին այլ կերպ է բացատրվում: Նրանց կարծիքով, «հոգեբանական վամպիրներն»  այն մարդիկ են, որոնց հետ իսկապես դժվար է շփվել. նրանց խոսքում, շարժուձևում, հայացքում ինչ-որ բան  կա, որը կարող է համբերությունից հանել զրուցակցին, զրկել վերջինիս հավասարակշռությունից ու նույնիսկ ագրեսիայի պատճառ դառնալ:  Իսկ այդ ամենը կարելի է համարել վարքի կանխամտածված կամ էլ չկանխամտածված սխալ, որն ունի տարատեսակներ.

Առաջինը` չափազանց դանդաղ կամ էլ չափազանց արագ խոսքն է: Յուրաքանչյուր մարդ ինքն է ընտրում իր խոսքի տեմպը ու նույն ալգորիթմով էլ նա ուրիշի խոսքն է ընդունում: Ու եթե զրուցակցի խոսքը մի քանի անգամ գերազանցում է սեփականի արագությունը, ապա նա մշտապես կկորցնի զրույցի թելն ու շուտով կսկսի զրուցակցի  շատախոսությունից ու դատարկախոսությունից զայրանալ: Նույնը կատարվում է նաև այն դեպքում, երբ զրուցակիցը խոսում է չափազանց դանդաղ, նման «ծերունական» ռիթմին հարմարվելու համար նույնպես ուժեր են պահանջվում:

Երկրորդ` բացասականի ավելցուկ: Ինչպես լուսավոր ու դրական մարդիկ կարողանում են մի կատակով, քնքուշ հայացքով տրամադրություն բարձրացնել,  նույն կերպ հոռետեսները կարող են  ամբողջ օրը ներկել սև գույնով ընդամենը մեկ բառով կամ դիտողությամբ: Ու ահավոր է այն մարդու վիճակը, որը ստիպված է աշխատել  ասենք` նման պետի հետ. ընդամենը 5 րոպե շփումը կարող է «զոհին» զրկել ուժից ու ոգեշնչումից:

Նման մարդկանց զայրացնում են ուրիշի երջանկությունը, ուրախությունը, ու նրանք մեծ բավականություն են ստանում` այդ ժպիտն ուրիշի դեմքից «մաքրելով»:

Երրորդ` ժամանակն իզուր կորցնելը:  Այդ մարդիկ միշտ խլում են ուրիշի ժամանակը: Հասարակությունը նրանց շատ չի հարգում, նույնիսկ նրանց անվանում է քրոնոֆագ, այսինք` ուրիշի ժամանակը գողացող: Նրանք պարզապես հիմար հարցերի գծով ռեկորդակիր են: Ժողովուրդն իրավամբ նրանց մակաբույծ է անվանում: Այն ժամանակ, երբ կարելի է աշխատանքն ավարտին հասցնել կամ էլ մեկ այլ կարևոր գործ կատարել, ստիպված ես ինչ որ նման մեկի հերթական անգամ օգնել ինչ-որ մանրուքում կամ էլ անընդհատ լսել նրա դժգոհություններն անձնական կյանքից: Նման մարդիկ իրականում մահու չափ վախենում են միայնությունից ու այդպես էլ չեն հասկանում, թե ինչու աշխատակիցների մեծ մասը խուսափում է իրենցից: Իրականում ամեն մեկը չէ, որ կարող է նման մարդու հետ կոպիտ խոսել, սակայն սպասել, թե երբ նա կսկսի իր գործով զբաղվել, տառապալից ու տհաճ է:

Չորրորդ` ագրեսիվություն: Հավասարակշռված ու հանգիստ մարդկանց ընկերակցությամբ մենք միշտ պաշտպանված ենք զգում: Բայց եթե զրուցակիցը բռնկվող է ու անկանխատեսելի, ապա նրան շրջապատող մարդկանց  հոգեկանը մշտապես «մարտական պատրաստվածության» վիճակում (չէ՞ որ ամեն պահի կարող է թեկուզ բառերով պաշտպանվելու անհրաժեշտություն առաջանալ):

Եվ, ի դեպ, երբ նման մարդը դուրս է գալիս շենքից, բոլորն ասես ազատ շունչ են քաշում: Այս  շփումը բնականաբար հոգնեցնում է: Սա այն ենթատեսակն է, որը քննադատում է, մեղադրում (երբեմն կոպիտ ու անողոք), երբեմն  կռիվ ու վեճ բորբոքում, և ի դեպ, նրանց համար ամնևին էլ նշանակություն չունի, թե ինչ հողի վրա: Գխավորը` հասարակությանը, շրջապատին ապշեցնելն է, զգացմունքներ առաջացնելը: Նրանք «դաժան կատակների» հեղինակ են, վիրավորանք ու ցավ են պատճառում իրենց «զոհին»: Նրանք սովորաբար վարպետորեն ամենացավոտ տեղին են հարվածում, տրորում այդ կետը: Ու երբ զոհը բացահայտ արտահայտում է իր վրդովմունքը, վամպիրը գոհ է ու բավարարված:

Կա նաև մեկ այլ ենթատեսակ` «աղբահավաք», որը սնվում է մերձավորի բացասական էներգիայից:  Դրա համար աննկատ սկանդալներ ու վեճեր է բորբոքում` տիկնիկավարի նման անընդհատ քաշքշելով թելերը:

Հաջորդ ենթատեսակը «գիշակերներն» են, որոնք  զանգվածային ողբերգության էներգիայից են սնվում, ասենք`  տարերային աղետից, վթարից, թաղումից ու նման դժբախտություններից:

Վերջին ենթատեսակն ակտիվ օգնականներն են, անփոխարինելի մարդիկ: Երբեմն նման տեսակի են վերածվում չափազանց սիրող մարդիկ, որոնք սեփական հետաքրքրություններից ու անձնական կյանքից զուրկ են (հաճախ`մայրերը և հոգյակ կանայք):

Հոգեբանական վամպիրի հետ շփումից հետո այնպիսի զգացում է առաջանում, ասես մի քանի  վագոն ես բեռնաթափել: Սակայն խոսքն ամենևին էլ  էներգիան ծծելու  հատկության մասին չէ: Երբ մարդը վիշտ է ունենում կամ ինչ-որ բանից ճնշված է, ապա խիստ  զգում է ինչ-որ մեկի աջակցության կարիքը, ինչը երբեմն ասես ուժով է ուրիշներից քաշում, ստանում: Նման մարդկանց հետ աշխատելը հոգնեցնում է, իսկ իրենք չեն էլ գլխի ընկնում, որ «վամպիրություն»  են անում:

Սակայն կան մարդիկ, որոնք մեծ բավարարվածության զգացում են ունենում ուրիշի դեպրեսիայից. նրանց համար ուրիշի  հուսահատությունը  երանելի բան է:

Բոլոր թվարկված տիպերից էլ կարելի է պաշտպանվել:

Ո՞վ է դառնում վամպիրի զոհ: Այն մարդիկ, որոնք կախվածության  հակում, ցածր ինքնագնահատական ունեն կամ էլ նման են հայտնի մուլտֆիլմի Լեոպոլդ կատվին, որը պարզապես վախենում է, խուսափում վեճերից ու ընդհարումներից:

Հետևաբար, վամպիրի զոհ չդառնալու համար հարկավոր է երկու տարրական  կանոն հիշել. «Ես լավն եմ, ու դա  ապացույցի կարիք չունի և երկրորդ` ես վեճերից չեմ վախենում, դրանք նման են բժշկի վիրադանակի, երբեմն միջամտությունը տեղին է»:

Պետք է միշտ հիշել, որ առաջին տեղում ինքնագնահատականն է, իսկ շրջապատի կարծիքը երկրորդական է. դուք դրամ չեք, որ բոլորին դուր գաք:

Եթե այնուամենայնիվ  ենթարկվել եք վամպիրի «հարձակման» , փորձեք խույս տալ  նրա հետ խոսակցություն  ծավալելուց կամ էլ խոսակցությունը ձեր անձից տեղափոխեք նրա կամ ուրիշների կողմ: Երբեք չափազանց  հետաքրքրվածություն նրա խոսքի հանդեպ մի ցուցաբերեք: Եթե նա ձեր հարազատն է, ապա փորձեք նրան լսել այնպես,  ինչպես կլսեք ռադիոն կամ էլ ինչ-որ ձայնային ֆոն: Մի փորձեք խուսափել կոնֆլիկտներից: Երբեմն դրանք անհրաժեշտ են, դրանցից խուսափել անհնար է: Ագրեսորը, միևնույն է, կհրահրի այն, ուրեմն արժե դրան նախապես ու բարոյապես պատրաստ լինել:

Փորձեք պատկերացնել, որ ամեն ինչ կատարվում է ոչ թե ձեզ հետ, այլ ինչ-որ այլ տեղ, ասենք` լուսամուտից այն կողմ, բեմում: Ուշադրություն դարձրեք  «հարձակվողի» դիրքին. սովորաբար վամպիրները  բնածին հոգեբաններ են ու կարողանում են  հարմարվել նրան, ում հետ վիճում են:  Ուստի առանձնահատուկ գիտելիքներ դրա համար հարկավոր չեն: Վամպիրն ընդունում է նույն դիրքը, ինչ նրա զոհը, շնչառությունը նույն  հաճախության բերում, ներխուժում անմիջապես անձնական տիրույթ (10-15 սմ-ից ավելի): Ձեր խնդիրն է հեռանալ, փոխել դիրքը, նայել մեկ ուրիշ կողմ, շեղվել: Եթե ագրեսորը փորձում է անցնել հարձակման, ապա հարկ է լուռ նայել նրա աչքերին, ընդմիջում տալ ու փորձել հասկացնել, որ ըմբռնել եք նրա հնարքը: Դա խափանում է հարձակման սցենարը: Պետք է ուղիղ նրան ասել, թե ինչը ձեզ դուր չի գալիս, հնարավորինս հանգիստ, առանց էմոցիայի (նրա ուզածը հենց էմոցիան է):

Ի դեպ, կարելի է ագրեսորի հետ հարցերը լուծել նամակագրությամբ, դա էականորեն կթեթևացնի շփվելու անհրաժեշտությունը, ու ամեն ինչին վերաբերվեք փիլիսոփայորեն:

Հոգեբանական վամպիրության մասին տեղեկացվածությունն ու դրանից պաշտպանվելու այս պարզ միջոցները հնարավորություն կտան օրն ավելի արդյունավետ կազմակերպելու: Առանց այդ էլ, մի շարք օբյեկտիվ պատճառներով պայմանավորված , օրվա վերջում զգում ենք ուժերի անկում, էներգիայի պակաս կամ էլ բացակայություն: Նման միջոցներով կարող ենք մեր էներգետիկ պաշարները պաշտպանել «վամպիրներից»:

Սկզբնաղբյուր. ankakh.com
Լուսանկարը. shkolazhizni.ru
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:
Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:

1955 թ. նոյեմբերի 16-ին ՅՈՒՆԵՍԿՈ-Ի անդամ-պետությունները Դեկլարացիա ընդունեցին հանդուրժողականության սկզբունքների վերաբերյալ: 1996 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան առաջարկեց անդամ-պետություններին ամեն տարի նոյեմբերի 16-ը նշել...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
ՀՀ ԱՆ. Ինչպե՞ս կառավարել սթրեսը
ՀՀ ԱՆ. Ինչպե՞ս կառավարել սթրեսը

Մասնագետները նշում են, եթե չսովորենք կառավարել սթրեսը, ապա քրոնիկական սթրեսի ազդեցության արդյունքում կարող են առաջանալ հոգեկան և մարմնական խանգարումներ...

ԵՊԲՀ. Ցանկացած ժամանակ կարելի է սկսել նոր կյանք, սակայն փոփոխություններին պետք է, առաջին հերթին, հոգեբանորեն պատրաստ լինել
ԵՊԲՀ. Ցանկացած ժամանակ կարելի է սկսել նոր կյանք, սակայն փոփոխություններին պետք է, առաջին հերթին, հոգեբանորեն պատրաստ լինել

Կարճատև արձակուրդը և հետտոնական ընթացքը մարդուն պարտադրում են դիմելու հարմարողական մեխանիզմների կիրառման ամենօրյա  կյանքին վերադառնալու համար...

ԵՊԲՀ. Ուսումնական տարվան ընդառաջ. մանկավարժ-հոգեբանի խորհուրդները
ԵՊԲՀ. Ուսումնական տարվան ընդառաջ. մանկավարժ-հոգեբանի խորհուրդները

Մանկավարժ-հոգեբան, Խաղաթերապիայի կաբինետի պատասխանատու Ռուզաննա Շավրեշյանը ուսումնական տարվա մեկնարկից առաջ օգտակար խորհուրդներ է ներկայացնում, որոնք կարող են թեթևացնել առօրյան...

Անառողջ մտքերը և հույզերը հիվանդությունների նախապայմաններ. armeniamedicalcenter.am
Անառողջ մտքերը և հույզերը հիվանդությունների նախապայմաններ. armeniamedicalcenter.am

Հիվանդությունների կենսաքիմիական, կլիմայական և այլ պատճառների մասին կարելի է անվերջ խոսել: Սակայն դրանք միայն հետևանքներ են: Հիվանդության առաջնային պատճառը մարդու ներսում է՝ նրա մտքերում, հույզերում...

Թերապիա
Ճանաչողական կողմնակալությունները առողջապահության մեջ. urolog.am
Ճանաչողական կողմնակալությունները առողջապահության մեջ. urolog.am

Մարդն ունի մտածելու, շրջակա տեղեկատվությունը մեկնաբանելու և դրանք անձնական նախասիրությունների, համոզմունքների ու փորձառությունների միջոցով մշակելու միտումներ, որոնք երբեմն կարող են կողմնակալ լինել ու ազդել...

ԵՊԲՀ. Գիտական թիրախը`աուտիզմ
ԵՊԲՀ. Գիտական թիրախը`աուտիզմ

ՄԱԿ-ի կողմից ապրիլն ավանդաբար նշվում է որպես «Աուտիզմի իրազեկման ամիս»: Ամբողջ աշխարհում գիտնականների ուշադրության կենտրոնում են աուտիզմի սպեկտրի խանգարումները՝  կապված վերջին տասնամյակում...

Հոգեկան և վարքի խանգարումներ
Բառերի ուժը
Բառերի ուժը

Դեռ 1949 թվականին հետազոտողներ Էնրիկո Ֆերմին, Ուլամը և Մակարոն ուսումնասիրել են ոչ գծային՝ տատանողական համակարգերը, որոնց հատկությունները կախված են դրանցում տեղի ունեցող գործընթացներից...

Նոր տարին իսկապես նոր դարձնելու հինգ միջոց. Սալուտեմ ամսագիր №4
Նոր տարին իսկապես նոր դարձնելու հինգ միջոց. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ուրախ ժամանց հարազատների ու մտերիմների հետ, գեղեցիկ նվերներ, հրաշքներ և Ամանորի հեքիաթ… Ամեն տարի բոլորս մեծ ակնկալիքներով ենք սպասում Ամանորին, սակայն ժամանակի ընթացքում հաճախ հասկանում ենք, որ մեր երազանքներից շատերը այդպես էլ...

Ամեն ինչ տոն օրերի մասին Սալուտեմ 4.2021
Ապաթիա, ուժերի անկում. armeniamedicalcenter.am
Ապաթիա, ուժերի անկում. armeniamedicalcenter.am

Երբեմն բացակայում որևէ բան անելու ցանկությունը, սակայն երբ այն վեր է ածվում ամեն ինչի նկատմամբ անտարբերության, երբ ցանկություն չի լինում փողոց դուրս գալ, անգամ անկողնուց վեր կենալ, դա արդեն ոչ նորմալ վիճակ է...

Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3
Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3

Հոգեբանական զարգացման ընդհանուր խանգարումները բնորոշվում են սոցիալական փոխհարաբերություններում և հաղորդակցման ոլորտում որակական շեղումներով, ինչպես նաև հետաքրքրությունների...

Առողջ երեխա Սալուտեմ 3.2021
Ո՞ր էմոցիաներն են օգտակար սրտի համար. urolog.am
Ո՞ր էմոցիաներն են օգտակար սրտի համար. urolog.am

Զգացմունքը հզոր ուժ է, որի միջոցով ձևավորվում է մարդու հայացքը կյանքի վերաբերյալ։ Էմոցիաները ձևավորվում են օրվա ընթացքում կյանքի իրադարձությունների հիման վրա: Դրանց միջոցով կարեկցում և կիսում ենք...

Բժիշկների բռնկումները (Doctor's burnout). urolog.am
Բժիշկների բռնկումները (Doctor's burnout). urolog.am

Այս երևույթն ունի բացասական ազդեցություն պացիենտների առողջության վրա։ Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության, նման բռնկումն աշխատանքային քրոնիկ սթրեսի հետևանքով ի հայտ եկող...

Հոգեբանը տրամադրությունը բարձրացնելու երեք անսպասելի եղանակ է նշել. news.am
Հոգեբանը տրամադրությունը բարձրացնելու երեք անսպասելի եղանակ է նշել. news.am

Ճանաչողական-վարքային թերապիայի եւ սոցիալական հոգեբանության մասնագետ Ալիս Բոյսը բացատրել է, որ ընկճված ժամանակ առույգանալը հեշտ է: Պետք է ապրել այնպիսի զգացումներ, որոնք լինում են հաջողությամբ կատարված առաջադրանքից...

Հետտրավմատիկ սթրեսային և գեներալիզացված տագնապային խանգարումներ. nairimed.com
Հետտրավմատիկ սթրեսային և գեներալիզացված տագնապային խանգարումներ. nairimed.com

Կպչուն մտքերը, իռացիոնալ վախերը, տարօրինակ ռիտուալները որոշ չափով բնորոշ են շատերիս:

Ինչպե՞ս հասկանալ, որ այն դուրս է եկել առողջ վարքի սահմաններից և ժամանակն է դիմել մասնագետի օգնությանը...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ